Сакавік часамі снегам сее, а часамі сонцам грэе.
Сакавік зялёны – ураджай благі.
Як у сакавіку туман, дык у жніво дождж – пан.
Няма ў сакавіку вады – няма ў красавіку травы.
Сучасная беларуская назва трэцяга месяца года і першага месяца вясны паходзіць ад слова "сок". У гэтую пару сок пачынае цячы з дрэў. У адным з тэкстаў XІV стагоддзя, які пісаўся ў полацкім манастыры, зафіксавана найменне сухий. Францыск Скарына ў "Малой падарожнай кніжцы" (1522) згадвае месяц марець, а ў астрожскім "Псалтыры" (1597) – березол. Апошняя назва, дакладней яе варыянты, захаваліся ў чэшскай мове – brezen, украінскай – березень. Лацінскую форму ўтрымліваюць французская – mars, англійская – march, нямецкая – мarz, польская – marzec, руская – март, італьянская – marzo і інш.
Рымскі martius, згодна легендзе, "абвясцілі" Ромул і Рэм у гонар бога сонца і вайны Марса, апекуна земляробства і жывёлагадоўлі, які ўвасабляў творчыя сілы прыроды, і быў першым месяцам года аж да 153 года да нашай эры (таксама і ў многіх народаў, у тым ліку беларусаў).
Пра пару, калі зіма павінна саступіць месца вясне, у народзе гаварылі: "Люты вады падпусціць, а сакавік падбярэ". Але надта давярацца лагоднасці першага вяснавога месяца было б неабачліва, паколькі зіма ў гэты час яшчэ не здалася: "Марац кусае за палец". Калі зямля зарань вызвалялася ад снежнага покрыва і агаляла азіміну ў той час, як прыціскалі маразы, селянін мог разлічваць на небагаты ўраджай: "Калі жыта ў марцы глядзіць на неба, не есці тады хлеба".
|